Kiedy wreszcie weźmiesz się do nauki? Dlaczego znowu dostałeś złą ocenę? Czy masz jakieś ważniejsze sprawy niż szkoła? Kiedy narobiłeś sobie tyle zaległości? Nauczyciele skarżą się na twoje lenistwo i brak chęci do czegokolwiek! Dlaczego nie uczysz się przynajmniej tak jak twoja koleżanka? Znowu musimy wziąć korepetycje z matematyki!
Często w naszych domach takie zdania padają z ust poirytowanych rodziców w trakcie kłótni z dziećmi, które niechętnie podejmują trud zdobywania wiedzy, konieczność odrabiania lekcji traktują jako zło konieczne, często nie potrafią się uczyć ani dobrze zorganizować, a w szkole, której zwykle nienawidzą, odnoszą niepowodzenia. Jak pomóc dziecku w nauce, jak sprawić aby stało się lepszym uczniem?
Okazuje się, że większość dzieci – tzw. dobrych uczniów – nie urodziła się takimi, lecz dopiero się nimi stała w wyniku działań podejmowanych przez nauczycieli, rodziców oraz nich samych. Dobra wiadomość brzmi: każdy, kto posiada podstawowe zdolności i otrzyma odpowiednią porcję motywacji, może zostać dobrym uczniem.
Ważną rzeczą w budowaniu odpowiedniego nastawienia i motywacji do zdobywania wiedzy jest zasada, aby nie ograniczać procesu uczenia się tylko do szkoły i klasy lekcyjnej. Lekcja szkolna powinna stanowić podstawę, pewien punkt wyjścia do stałego wzrostu i rozwoju intelektualnego, chęci nabywania nowych wiadomości i umiejętności oraz poznawania różnych możliwości uczenia się.
Oto 12 strategii motywacyjnych, które regularnie stosowane, mogą pomóc twojemu dziecku pokonać trudności szkolne i stać się dobrym uczniem.
- Rozwijaj w swoim dziecku pasję czytania. Dobrze rozwinięta umiejętność czytania ze zrozumieniem przekłada się na sukcesy w szkole nie tylko w takich przedmiotach jak język polski, języki obce czy historia, ale również matematyka, fizyka, biologia czy chemia. Pozwól dziecku czytać to, co lubi. Czytaj mu na glos, a także zachęcaj, aby czytało głośno, rozmawiajcie o tym, co czytacie, wymyślajcie wspólnie zabawy i odgrywajcie scenki na podstawie lektury, ustalcie zwyczaj codziennego rodzinnego czytania przez 20 minut. Pamiętaj, że dzieci rodziców, którzy czytają, również przejmują od nich ten zwyczaj.
- Daj dziecku poczucie kontroli w procesie jego własnej nauki. Bądź jego przewodnikiem i doradcą, pomagaj, kiedy zajdzie taka potrzeba, ale pozwól mu dokonywać wyborów, np. tematu wypracowania czy projektu, przedmiotu, którego w danej chwili ma ochotę się uczyć, czy też zajęć pozaszkolnych. Pozwól mu wykazać się pomysłowością i inwencją, jeżeli chodzi o własne sposoby i metody uczenia się.
- Zachęcaj do szczerej i otwartej komunikacji – twoje dziecko ma prawo i potrzebę wyrażenia opinii dotyczącej tego, czego się uczy, co mu się podoba, a co nie, z czym sobie gorzej radzi, jakie problemy napotyka w relacji z nauczycielem w szkole, czego kompletnie nie rozumie, co uważa za przydatne, a co za zwyczajnie nudne czy niepraktyczne, jakiej pomocy lub wsparcia potrzebuje. Dobrzy uczniowie wiedzą, że ich zdanie się liczy, że mogą pozwolić sobie na szczerość bez bycia osądzanym, zniechęcanym czy ignorowanym.
- Skoncentruj się na zainteresowaniach dziecka, zachęcaj je, aby w szczególności zgłębiało te dziedziny wiedzy, które go fascynują. Pomóż mu znaleźć fascynujące materiały edukacyjne: książki, czasopisma, filmy, audycje, strony internetowe związane z jego naukowymi zainteresowaniami. Zapisz je na ciekawe zajęcia pozalekcyjne czy warsztaty. Razem odwiedzacie miejsca, które służą edukacji: muzea, wystawy, koncerty i inne.
- Wspieraj dziecko w odnalezieniu jego własnych sposobów na efektywne zdobywanie wiedzy i umiejętności. Zachęć je, aby wypróbowało różne metody uczenia się: poprzez słuchanie, głośne czytanie, opowiadanie, tworzenie rysunków, obserwację, działanie, ruch, logiczne wnioskowanie, burzę mózgów itp.
- Dziel się swym entuzjazmem w zdobywaniu wiedzy – nieważne czy to język angielski, polski, biologia, chemia, fizyka czy matematyka – pomóż dziecku dostrzec i doświadczyć, że nauka może być ekscytującą podróżą i odkrywaniem tajemnic. Korzystaj z każdej okazji, aby odkrywać wraz z nim wciąż nowe elementy wiedzy o świecie.
- Uczyń naukę zabawą i grą. Gry angażują, motywują do wygranej i osiągnięcia lepszego wyniku, dają poczucie przyjemności, uczą w bardziej praktyczny sposób.
- Naucz dziecko, że najważniejsza jest droga czyli sam proces uczenia się i zdobywania nowych umiejętności, nie zaś oceny z odpowiedzi czy testów. Skup się na tym, czego dziecko uczy się w danym tygodniu, dniu czy momencie. Kiedy wróci ze szkoły, zapytaj raczej: „Czego ciekawego się dzisiaj nauczyłeś, co nowego zrozumiałeś, co robisz już o wiele lepiej?” zamiast: „Jaką ocenę dziś dostałeś?”
- Pomóż dziecku w dobrej organizacji spraw związanych z nauką takich jak : miejsce do nauki, czas poświęcony na zadania domowe oraz odpoczynek, planowanie pracy i nieodkładanie trudnych zadań na ostatnią chwilę, prowadzenie zeszytów i notatek, ćwiczenie uważności i koncentracji. Bądź cierpliwy lecz konsekwentny – to pomoże twojemu dziecku mieć poczucie kontroli nad sprawami związanymi ze szkoła i nauką, a przez to podniesie jego motywację do pracy.
- Dostrzegaj i możliwie jak najczęściej chwal swoje dziecko za osiągnięcia. Nie chodzi tutaj o to, żeby promować bylejakość czy przeciętność w wykonywaniu zadań, ani też przesadzać ze zbyt entuzjastycznym chwaleniem za coś, co nie było zbyt trudne czy pracochłonne (np. Super! Jesteś genialny! ) Nazwij i pochwal konkretne osiągnięcia dziecka, nie mów zbyt ogólnikowo, wypunktuj to, co było naprawdę dobrze i starannie zrobione. (np. Z przyjemnością słuchałem twojej recytacji wiersza, mówiłeś płynnie, wyraźnie i świetnie potrafiłeś przekazać różne emocje). Pozytywne wzmocnienie jest wspaniałym narzędziem motywującym.
- Skup się na mocnych stronach, uzdolnieniach i talentach swojego dziecka. Pomóż mu je odnaleźć i właściwie rozwijać. Świadomość, że jest się w czymś dobrym, że ma się swoje zainteresowania i pasje, buduje w dziecku poczucie własnej wartości, tak ważne w osobistym rozwoju.
- Zachęcaj dziecko do nieustannego odkrywania i badania otaczającego je świata. Pokaż mu, że każdy dzień może dostarczyć jakiejś fascynującej cząstki wiedzy, że niemal w każdej chwili jest w stanie nauczyć się czegoś nowego i przydatnego w życiu. Zadawaj pytania i naucz dziecko stawiać pytania. Pomóż mu myśleć krytycznie i logicznie, nazywać i kojarzyć różne elementy rzeczywistości, łączyć je w grupy i rozumieć znaczenie pojęć. Wszystkie te działania służą jednemu: dziecko każdego dnia będzie rozwijało w sobie wewnętrzną motywację, aby uczyć się w różnych sytuacjach, w szkole, w domu i w jakimkolwiek innym miejscu, a nauka będzie dla niego czymś naturalnym i przyjemnym.