Rozwój współczesnego świata jest dynamiczny i do końca nieprzewidywalny. Dzieci, które dzisiaj mają kilka lub kilkanaście lat będą znacząco inne niż generacja ich rodziców i będą żyły w zupełnie odmiennej rzeczywistości. Jak przygotować młode pokolenie, aby stawiło czoła nowym wyzwaniom i zachowało przy tym zdrowie psychiczne i fizyczne? Obecna polska szkoła ze swoimi XIX wiecznymi metodami jest nieatrakcyjna dla ucznia, bazując głównie na przeładowanych programach nauczania, pamięciowym wkuwaniu, zbyt małej ilości zadań praktycznych i tradycyjnym sposobie oceniania niestety często demotywującym i obniżającym poczucie pewności siebie. Szkoła nie uczy tak jak powinna, nauczyciele skarżą się na presję ogromu materiału do przekazania i brak czasu. Dzieci i rodzice czują się sfrustrowani próbując często bezskutecznie nadrobić „zaległości” i ucząc się z dzieckiem w domu lub płacąc za korepetycje. Powstaje błędne koło frustracji i obwiniania siebie nawzajem za istniejące niepowodzenia w nauce. Co zrobić, aby edukacja była bardziej efektywna i atrakcyjna, a mniej stresująca dla ucznia?
Jednym z pomysłów może być wprowadzenie metodologii STEAM (z ang. Science, Technology, Engineering, Arts, Maths), która jest połączeniem dziedzin takich jak nauka, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka. Takie podejście wymaga jednak porzucenia tradycyjnych sposobów nauczania – teoretycznych i separujących przedmioty od siebie – oraz wejścia na wyższy poziom – nauczania przede wszystkim poprzez doświadczanie, odkrywanie, działanie, dedukcję i dostrzeganie związków między różnymi dziedzinami wiedzy. Uczniowie muszą zrozumieć, iż cała nauka stworzona przez ludzi stanowi integralną całość, a jedna dziedzina nie jest w stanie w pełni rozwijać się bez innych. Istotne jest również to, iż nauki ścisłe powinny być nauczane poprzez wykorzystanie sztuki, dzięki czemu nie tracą swego ludzkiego wymiaru.
Dziecko od urodzenia uczy się przez zabawę, a więc zdobywanie wciąż nowych doświadczeń i jest to najbardziej naturalny sposób poznawania świata. Czemu więc nie kontynuować takiego podejścia w szkole? Dzięki metodologii STEAM możliwe jest podtrzymanie w dzieciach naturalnej ciekawości świata i zapału do zdobywania wiedzy. Nauczanie przedmiotów artystycznych takich jak muzyka czy plastyka w połączeniu z zadaniami konstrukcyjnymi i przedmiotami ścisłymi powoduje, że matematyka czy fizyka nie jawią się jako coś abstrakcyjnego, a pozwalają wyjaśnić zależności, zaprezentować dane czy przeliczyć potrzebne wielkości. Uczeń przestaje być odtwórcą, staje się projektantem, konstruktorem, wynalazcą czy twórcą nowej wiedzy. Zmienia się też rola nauczyciela, który przestaje być osobą wszechwiedzącą, jedynie przekazującą dane do nauczenia się w domu, straszącą kartkówkami i sprawdzianami, a w zamian przyjmuje rolę mentora, doradcy, który motywuje do działania, zachęca do pokonywania barier, podejmowania kolejnych prób i stawia nowe wyzwania.
W Szwecji, która może stanowić przykład do naśladowania, dzieci i młodzież zdobywają wiedzę matematyczną, przyrodniczą oraz z zakresu nauk społecznych obowiązkowo grając na lekcjach w popularną na całym świecie grę Minecraft.
Korzyści płynące z edukacji opartej na metodologii STEAM:
- zdobywanie wiedzy i umiejętności poprzez działanie, doświadczanie i dedukcję, co przekłada się na lepsze rozumienie i zapamiętywanie czyli efektywną naukę
- nauka umiejętności krytycznego i analitycznego myślenia
- rozwój kreatywności w rozwiązywaniu problemów (nauka metodą prób i błędów, stosowania różnych metod, podejmowania ryzyka i myślenia nieszablonowego)
- podtrzymanie naturalnej motywacji do nauki przedmiotów ścisłych, wsparcie zainteresowania i rozwoju dziewcząt w zakresie przedmiotów takich jak matematyka, chemia czy fizyka
- podkreślenie roli sztuki w projektach związanych z inżynierią, technologią i matematyką, dzięki której wzrasta zaangażowanie w przedmioty ścisłe
- podniesienie efektów oraz jakości kształcenia
- dopasowanie kształconych umiejętności do wymogów współczesnego i przyszłego rynku pracy
- rozwój tzw. kompetencji miękkich – umiejętności współpracy, efektywnej komunikacji
- otwarcie na współpracę oraz wymianę międzynarodową
- rozwój umiejętności językowych w praktyce
- nauka tolerancji i akceptacji dla odmienności.
W czasie zajęć prowadzonych w ciągu roku szkolnego oraz półkolonii w Centrum Edukacji Edumotiv staramy się wykorzystywać założenia metodologii STEAM.
W przyszłym roku szkolnym planujemy regularne zajęcia z różnych dziedzin nauki realizowane w duchu STEAM.